پیشینه و مبانی نظری مهارت های مدیریتی

مبانی نظری مفهوم شناسی مهارت های مدیریتی مهارت در فرهنگ دهخدا به معني زيرکي و رسايي در کار و استادي و زبردستي است . مهارت يک قابليت يادگيري است يا به زباني ديگر استعداد انجام يا پيش بيني نتايج با حداقل صرف زمان و انرژي است . مهارت به توانایی‌های قابل پرورش شخص که در عملکرد و بقای وظائف منعکس می‌شود گفته می شود . بنابراین منظور از مهارت توانایی به کار بردن مؤثر دانش و تجربه شخصی است . ضابطه اصلی مهارت داشتن ، اقدام و عمل مؤثر در شرایط متغیر است . مهارت ، در حقیقت به قابلیت مستمر فرد در انجام سریع و دقیق یک وظیفه اطلاق می شود . پس مهارت عملی است که سه فاکتور زمان و انرژی و عملکرد در آن نقش دارند ، از این رهیافت است که کسب مهارت نیازمند تمرین و تجربه است یا به تعبیری دیگر به هر عملی که در آن بتوان تجربه و تمرین داشت , می توان مهارت اطلاق کرد . اما برای کسب مهارت در هرچیزی ، بایستی ویژگیهای آن یا به عبارتی دیگر ، عناصر سازنده آن را در نظر گرفت . اولین ویژگی و خصوصیت یک مهارت علم است ، یعنی برای انجام هر کاری بایستی دانش مربوط به آن را داشته باشیم و شناخت کلی از ماهیت آنچه را که می خواهیم بدانیم ، کسب نماییم . ( ابوالعلایی ، 1385 ) پرورش مهارتهای مدیران در دهه های گذشته بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران و صاحبنظران سازمان و مدیریت قرار گرفته است . اغلب مقالات و کتاب های مهارت های مدیریت تلاش می کنند مهارتهايی را به مدیران بیاموزند که از طریق آن بتوانند رفتار خود و زیردستانشان رابه نحوی موثرتر کنترل کنند . این کتب دیدگاههای نظری را با نتایج حاصل از موفقیت های مدیران و دستاوردهای سازمان های کامیاب تلفیق می کنند تا زمینه های به کارگیری راهکارهای عملی موجود را برای مدیران فراهم سازند از این طریق پرورش مهارتهای مدیریتی می تواند مستقیماً به بهبود عملکرد مدیران منتهی شود . صاحبنظران مختلف در بیان مهارت های مدیران بیش ازهمه به مهارت هائی مانند : خویشتن شناسی و مدیریت زمان و مدیریت استرس و تفکر خلاق و حل مسئله و تصمیم گیری و برقراری ارتباط موثر ) شامل مهارت های گوش سپردن و نگارش سخنرانی و اداره جلسات و ...) اعمال نفوذ و قدرت و ایجاد انگیزه و هدایت و حتی بودجه بندی و تخصیص منابع اشاره نموده اند . ( غفوری ، 1389 ) مهارت مدیریتی به مهارت هایی گفته می شود که به وسیله آن شخص در وجود خود امکان به حرکت در آوردن اجزاء یک مجموعه را برای حرکت متناسب همه اجزاء به سوی اهداف تعیین شده فراهم می آورد . مهارت های مدیریتی تابع سلیقه ها و یا رفتارهایی که عادات افراد آنها را تعریف نموده نیستند . مهارت مدیریتی از سرچشمه علم و دانایی نشأت گرفته و همگان به خوبی می دانند که مدیریت یک علم است و این علم از یک منطق و سیستم تبعیت می کند که رفتارهای مدیر تابع